PRAETERITUM TEMPUS
1.1 Estados Xerais
​
No século XVIII había un malestar en Francia.
​
En 1788, Luís XVI convocou unha reunión dos representantes dos tres estamentos, que se deu a chamar Estados Xerais.
​
O propósito do rei era unha axuda económica que aliviase a deteriorada situación das finanza.
​
Os representantes acudiron á convocatoria levando uns cadernos de queixas nos que lle formulaban peticións ao rei.
​
Cada estamento contaba cun voto. Os representantes do 3º estado, eran tantos como os da nobreza e clero xuntos , reclamaron que cada diputado tivese un voto.
​
1.2 Asemblea Nacional
​
Ante a negativa do rei, o 3º estado abandonou os Estados Xerais, e constituíronse nunha Asemblea Nacional.
​
Déronlle o apelativo derivado da palabra máis revolucionaria, "nación", que se consideraba como "conxunto de cidadáns con vontade propia". Tamén se uniron membros da nobreza e do clero.
​
París saíu o 14 de xullo de 1789 e atacou á Bastilla, símbolo de autoridade. Coa toma deste edificio comeza a revolución popular.
​
Estas decisións acabarían co Antigo Réxime
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
A Asemblea transformouse nunha Asemble Constituínte e en 1791 fórmase a primeira constitución europea.
​
Luís XVI deixou de ser monarca absoluto, tiña que someterse á vontade da nación e aceptar división de poderes.
​
​
2 - 1ª República e o Imperio Napoleónico
2.1 Convención e o Terror
​
Os monarcas europeos decidiron organizar a primeira coalición contra os revolucionarios.
​
Luís XVI,a pesar de xurar a constitución, intentou fuxir para reunirse con Prusia, que invadía Francia, foi descuberto e acusado de traizón. En 1792 o pobo atacou ao palacio das Trullerías e a familia real foi apresada.
​
Comezou a 1ª República Francesa, gobernada por unha asamblea chamada Convención,na que había 2 grupos:
​
- Xirondinos: eran procedentes de Gironde. Representante da alta burguesía e colaboraran coa monarquía constitucional de Luís XVI
​
- Xacobinos: Representantes da burguesía media e baixa e das clases populares, compostas polos sans culottes ('sen calzóns'). Os líderes eran Dalton, Robespierre e Marat.
​
Luís XVI foi guillotinado, e estaban gobernando os xacobinos, entrou nun período violento, o Terror, no que sobresao Robespierre. En 1793, publicouse a primeira constitución republicana que recoñecía o sufraxio universal.
​
2.2 O directorio
​
En 1794, o golpe de Estado de Termidor provocou a caída de Robespierre, foi executado. A nova Constitución de 1795 estableceu que o goberno o exercería un Directorio formado por cinco membros.
​
O Directorio levou a cabo o Terror Blanco, a persecución dos líderes e partidarios da etapa anterior.
​
Nas coalicións europeas contra Francia destaco o xeneral Napoleón Bonaparte.
​
2.3 Do Consulado ao Imperio
​
O 9 de novembro de 1799, Napoleón deu un golpe de estado que puxo fin ao Directorio.
​
Xunto cos Sieyès e Ducos, constituíu un Consulado para gobernar Francia de forma colexiada, co fin de evitar ditaduras coma a de Robespierre.
​
Napoleón concentrou o poder e aproveitouse do desexo de estabilidade dos franceses, que estaban cansos dos excesos revolucionarios. Pasou de 1º cónsul a cónsul vitalicio e en 1804 proclamouse emperador.
2.4 Goberno de Napoleón
Características:
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
2.5 Influencias en Europa
​
Obtivo victorias, e deseñou un novo mapa de Europa no que cambiou as fronteiras. Foi derrotado na batalla naval de Trafalgar por Gran Bretaña, e quíxoa asfixiar comercialmente impedindo que os portos comerciasen con ela, no chamado bloqueo continental.
​
En 1812 invadiu Rusia, foi un desastre: sufriu numerosas baixas, tivo que retirarse. Perdeu a batalla de Leipzig, foi desterrado á illa de Elba.
​
En 1815 volveu a gobernar de novo no período que se colece como o Imperio dos Cen Días. Foi derrotado definitivamente na batalla de Waterloo, desterrado á illa de Santa Helena.
​
3 - O congreso de Viena e a Restauración
3.1 Sistema de restauración
​
Os vencedores de Napoleón reuníronse en Viena entre 1814 e 1815, propoñendo reorganizar Europa.
​
Estaban representadas case todas as nacións, as decisións correspondéronlles ás grandes potencias: Austria, Rusia, Prusia, Gran Bretaña.
​
A gran figura foi o chanceler austríaco Metternich. Presentábanse 3 posibilidades: respectar o ordenamento de Napoleón, crear unha nova orde ou restablecer o absolutismo.
​
Optouse pola última e inaugurouse así o sistema coñecido como a Restauración, cos seguintes principios:
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
3.2 Novo mapa de Europa
​
O congreso non restableceu os límites anteriores a Napoleón.
​
- Francia volveu ás fronteiras que tiña en 1789
​
- Potencias continentais gañaron territorio, sen que ningunha destacase
​
O principal obxectivo de Gran Bretaña era un equilibrio continental que non supuxese unha ameaza para o seu dominio marítimo.
​
​
3.3 Oposición ao sistema da Restauración
​
Ao congreso opuxéronse dous principios revolucionarios:
​
- Liberalismo: o seu obxectivo era rematar co absolutismo. O liberalismo sexía un sufraxio censitario, excluía os que non estivesen inscritos nun censo.
​
- Nacionalismo: esixía a liberdade das nacións: unhas veces, para unirse ás que quedaran separadas no novo mapa; e outras veces, liberar as que foran sometidas a monarcas estranxeiros.
​
​
4.1 Crise do reinado de Carlos IV
​
En 1788, Carlos IV ocupou o trono. Estalou a revolución en Francia, acontecemento que marcou á historia de España.
Non foi un monarca moi popular. Reprochábanlle que delegase o seu poder no ministro Manuel Godoy.
​
A política exterior seguiu ligada aos Pactos de Familia, ata a execución de Luís XVI, España lle declarou a guerra a Francia. España convertiuse nun dos territorios controlados por Napoleón, perdeu a súa frota na batalla naval de Trafalgar.
​
En 1808 estalou o motín de Aranjuez promovido polos opositores de Manuel Godoy. Asaltaron o palacio real e obrigaron ao rei a destituír ao ministro e cederlle a Coroa ao seu fillo Fernando VII.
​
Napoleón fixo ir a Baiona a Carlos IV e Fernando VII. Cedéronlle a coroa e este entregoulla ao seu irmán Xosé. O 2 de maio de 1808, Madrid rebelouse contra esta decisión e comezou a Guerra da Independencia.
​
​
4.2 Desenvolvemento da Guerra
​
A guerra da Independencia encádrase nos conflitos europeos provocados pola expansión de Napoleón. Gran Bretaña enviou tropas para axudar os españois rebeldes contra os franceses
​
Foi unha guerra civil, algúns españois recoñeceron a Xosé, pero outros non. Os que o admitiron, foron denominados afrancesados. Destacaron as guerrillas, grupos espontáneos formados polo pobo.
​
O mando dos que se opuxeron a Xosé asumiuno a Xunta Suprema, gobernada por Fernando VII. Esta xunta refuxiouse en Cádiz. Formáronse as Cortes Xerais, posteriormente redactaron a Constitución en 1812.
​
A resistencia foi tan forte que Napoleón viu a España, finalmente os franceses foron derrotados.
​
​
5.1 Revolucións de 1820 - 1830
​
- España e Nápoles: reprimidas pola Santa Alianza.
​
- Grecia: movemento nacionalista que conseguiu a independencia do Imperio turco.
​
- Francia: Luís XVIII, intentara reinar cun absolutismo atenuado por unha carta que o seu sucesor, Carlos X de Borbón, intentou deixar sen validez.
​
En 1830 estalou en Francia unha revolución, que expulsou á dinastía dos Borbóns e o rei pasou a ser Luís Filipe de Orleáns. Favoreceu aos burgueses, non acabou co absolutismo, se limitou a restablecer a carta de Luís XVIII.
​
A revolución extendeuse, sen éxitos. Unicamente Bélxica se independizou dos Países Baixos, foi incluída con Holanda no Congreso.
​
5.2 Revolución 1848
​
- Francia: caiu Luís Filipe de Orleáns e proclamouse a Segunda República, como presidente un sobriño de Napoleón Bonaparte, Luís Napoleón.
​
- Resto de Europa: mesturáronse reivindicacións de tipo liberal (esixía sufraxio universal) e de tipo nacionalista, intentos de unificación dos italianos ou alemáns, separados polo Congreso de Viena.
​
​
​
6.1 Absolutismo e Liberalismo en España
​
Fernando VII prometeu respectar a Constitución, pero a súa reputación entre as clases populares e o apoio da Igrexa e da Restauración lle permitiu faltar á súa promesa.
​
Suspendeu a Constitución, e todo se ordenará pola Cortes, e restableceuse o Antigo Réxime:
​
- Sexenio absolutista (1814-1820) gobernou co absolutismo e os liberais foron expulsados.
​
-Trienio liberal (1820-1823) un militar liberal, Rafael de Riego da un golpe de Estado, obrigou ao rei a xurar a constitución.
​
Fernando VII estaba protexido pola Santa Alianza. Enviáronse tropas, os Cen Mil Fillos de San Luís,derrotaron aos liberais.
​
-Década ominosa (1823-1833) volveu ao absolutismo ata a súa morte. Novo intento de golpe de Estado que fracasou en 1830.
​
​
6.2 Emancipación da América española
​
As colonias declaráronse independentes, as causas foron:
​
​
​
​
​
​
O proceso desenvolveuse mediante accións bélicas, onde destacaron militares crioulos, Simón Bolívar ou José de San Martín.
​
A acción decisiva, a batalla de Ayacucho en 1824, España unicamente conservou Porto Rico e Cuba.
​
Simón Bolívar propuxo unha confederación, pero non saíu cara adiante, e o territorio dividiuse en nacións independentes.
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
4 - España: a guerra da Independencia
5 - Ondas revolucionarias
6 - Reinado de Fernando VII
